W styczniu ogłosiliśmy kolejny konkurs w zakresie publikacji filatelistycznych. Dzisiaj przedstawiamy Państwu nadesłany do nas tekst naszego Kolegi, Pana Jerzego Zimnickiego z Malborka. Jest to pierwszy materiał publikowany w ramach 1. tegorocznej edycji. Zapraszamy do zapoznania się z materiałem. Mamy nadzieję, że wkrótce przedstawimy kolejne publikacje konkursowe.
Tekst ten, to prośba o pomoc w rozwianiu pewnych wątpliwości związanych z posiadanymi przeze mnie kopertami listów adresowanych do KC PZPR, a dokładnie do Biura Listów i Inspekcji tego ważnego niegdyś organu minionej politycznej epoki.
Biuro Listów i Inspekcji (BLiI) funkcjonowało od 1951 roku. Od lat 70-tych działało w siedzibie sekretariatu KC PPZPR w Warszawie zajmując się czytaniem listów napisanych do I sekretarza i całego KC, a także sporządzaniem statystyki, opracowywaniem szczegółowych raportów i analiz dotyczących tej korespondencji. W latach 1951 – 1971 wpłynęło do BLiI 1 336 746 listów, w roku 1975 ok. 71 tys., w 1976 ok. 126 tys., w 1978 113 107, w latach 80-tych po kilkadziesiąt tysięcy rocznie. Dane te przytaczam za R. Domke „Problemy społeczne Polaków w świetle analiz Biura Listów KC PZPR” oraz prac D. Jarosza, by pokazać, że materiału do analiz filatelistycznych, jeśli takowe będą miały sens, powinno być pod dostatkiem.
W moim posiadaniu jest dziewięć kopert z listów z lat 80-tych ubiegłego wieku. Cała korespondencja to listy polecone z Polski i Republiki Federalnej Niemiec. Nie zwróciłbym na nie uwagi, gdyby nie obecność na nich dodatkowych stempelków :
- w kształcie sześcioboku ( dł. boku 13 mm) z wpisanymi w niego w pierwszym wierszu literami „R” (wys. 4 mm) i „P” (wys. 4 mm)rozdzielonymi kropkami ; w drugim wierszu liczby „23” (wys.4 mm). Kolor stempelka czerwony
- j.w. w drugim wierszu liczba „22”. Kolor stempelka czerwony
- j.w. w drugim wierszu liczba „21”. Kolor stempelka czerwony.
- w kształcie okręgu o średnicy 20mm z wpisanymi co ok. 120 stopni literami „P”, „K”, „K” zakończonymi kropkami trójkątem z zaokrąglonymi wierzchołkami z wpisaną w niego liczbą „04” ( wys. 3mm). Kolor stempelka czerwony.
- w kształcie trójkąta równobocznego o bokach długości 20 mm, w wierzchołkach wpisano litery : w górnym „K” i kropka, w lewym i prawym „P” i kropka. Wewnątrz mniejszy trójkąt z zaokrąglonymi wierzchołkami z wpisaną liczbą „11” (wys. 2,5 mm). Kolor stempelka czerwony.
Koperta listu poleconego dnia 26.07.1980r Dusseldorfu do Warszawy ze stempelkiem opisanym w punkcie 2, z pieczęcią kancelarii ogólnej KC PZPR z dnia 1.09.1980 r. Jest to jedyny stempel poświadczający odebranie tego listu
Koperta listu poleconego z dnia 14 września 1988 roku z miejscowości Sławatycze do Warszawy ze stempelkiem opisanym w pkt. 1
Koperta listu poleconego z dnia 1 kwietnia 1989 roku z Sulęcina do Warszawy ze stempelkiem opisanym w pkt. 4
Koperta listu poleconego z dnia 28 grudnia 1988 roku ze Zbójna k/Rypina ze stempelkiem opisanym w pkt.5
Właśnie te stempelki mi spokoju, jako zbieraczowi cenzur na korespondencji pocztowej, nie dają. W dostępnych materiałach nie znalazłem nic na ten temat.
Strona koperty jednego z listów poleconych ze stemplami odbiorczymi UP Warszawa 1 z dnia 5 lutego 1988 roku z wyróżnikiem „OP”
Jeśli brać pod uwagę zadania stojące przed pracownikami biura, rola typowej cenzury jest mocno wątpliwa. Ktoś jednak tą korespondencję opracowywał, ewidencjonował, kontrolował, stempelki przystawiał.
 |
 |
 |
 |
Jaki był tego powód i cel ? Czy jest możliwe, że stempelek określał do jakiej komórki organizacyjnej według kompetencji ma trafić korespondencja? Co oznaczają literki „R.” „P.”, a co „K.P.P.”, a może „P.P.K.”? Co oznaczają cyfry ? Jeśli to numer cenzora, to ilu ich było ?
Niejasności i pytań jest wiele. Nawet przy takiej ilości materiału do badań wynikających z przytoczonych danych, obawiam się, że część już została zniszczona, a losy tego co zostało są mocno zagrożone spaleniem lub przemieleniem. Mimo, że upłynęło stosunkowo niewiele czasu od wytworzenia tych materiałów, możemy się nie dowiedzieć na przykład, dlaczego tylko na niektórych kopertach są odbitki stempli odbiorczych urzędu pocztowego Warszawa 1, na innych nie ma żadnych adnotacji urzędowych i pocztowych, a na jednej kopercie jest pieczęć dzienna kancelarii ogólnej KC do złudzenia przypominająca datownik pocztowy ?
Będę zobowiązany do ustosunkowania się od strony filatelistycznej do poruszonej problematyki. Z góry dziękuję za wszelkie uwagi, uzupełnienia i wskazówki.
Proszę o kontakt mailowy na adres: j.zimnicki@malbork.com.pl
